Finlandiya’nın terkedilmiş madeni olan Pyhasalmi, üretim fazlası olduğu dönemlerde yenilebilir enerji depolayacak dev bir bataryaya dönüştürülmeye hazırlanıyor. İskoçya merkezli Gravitricity isimli şirket, bu tür de terkedilmiş maden şaftlarına monte edilebilen vinç ve vinç sistemleri geliştirdi. Bu sistem Finladiya’nın Pyhajarvi şehrinde bulunan 1,400 metre derinliğindeki çinko ve bakır madeninde kurulacak.
Yer çekimi pili, enerji depolama sistemleri olarak da bilinen, enerjiyi depolamak ve serbest bırakmak için yer çekimi kuvvetini kullanan bir depolama cihazıdır. Pyhäsalmi Madeni, 2022’de hizmet dışı bırakılmış, bunun sonucunda da birçok işin etkilendiği iddia edilmişti. Helsinki’nin yaklaşık 450 kilometre kuzeyindeki, Avrupa’nın en derin çinko ve bakır madeni olan Pyhäsalmi Madeni, 1400 metre derinliğindeki kuyularında 2 MW’a kadar enerji depolama potansiyeline sahip bir maden. Kullanılmayan bu madene, güneş ve rüzgar gibi yenilenebilir kaynaklardan elde edilen fazla enerji ile ağır yükleri kaldıran bir yerçekimi bataryası yerleştirilecek. Üretimin düşük olduğu dönemlerde yük serbest bırakılıp, düşerken bir türbine güç sağlaması için kullanılıyor.
Uzun ömürlü enerji depolamak artık mümkün
Uluslararası Uygulamalı Sistem Analizi Enstitüsü’nün (IIASA) geçen yıl yaptığı bir çalışmada, terk edilmiş yeraltı madenlerindeki yerçekimi bataryalarının 70TWh’a, yani küresel elektrik talebini karşılamaya yetecek kadar enerji depolayabileceğini ön görmüştü. Yeniden işleme kazandırılan madenler, daha önce geçimlerini bu alandan sağlayan insanlara da ekonomik fayda sağlayacak. Yerçekimi bataryası sistemini geliştiren şirket Gravitricity, Finlandiya’daki madeni tam ölçekli bir prototip olarak kullanarak teknolojiyi sergilemeyi planlıyor. Gravitricity Yönetim Kurulu Başkanı Martin Wright ise konuyla ilgili, “Bu proje teknolojimizin, talebin düşük olduğu dönemlerde enerjiyi yakalayıp depolayabilen ve gerektiğinde de hızla serbest bırakabilen uzun ömürlü güvenilir enerji depolamayı nasıl sunabileceğini tam ölçekte gösterecek” dedi.
